Dinibilgiler.gen.tr - Duha (Kuşluk) Namazı
Kuşluk vaktinde kılınan sünnet
namazı.
Duha, Arapça bir kelime olarak lûğatte, "güneş isabet etmek, terletmek, kuşluk
yemeği yemek" manalarına gelir. "Dahvetün" kelimesi günün ilerlemesi, güneşin biraz yükselmesi
manasına; duhâ kelimesi ise kuşluk vakti, gün aydınlığı manalarına gelir. Bu anlamıyla duhâ,
aşağıda sıralayacağımız Kur'ân âyetlerinde de geçmektedir.
1- "Yahut kasabaların halkı
duha (kuşluk) vakti eğlenirken azabımızın kendilerine gelmesinden güvende miydiler?"
(el-Â'râf, 7/98)
2- Hz. Musa: "Buluşma zamanınız sizin bayram gününüzde insanların
toplandığı duha (kuşluk) vaktidir" dedi. (Tâhâ, 20/59)
3- "Kuşluk vaktine andolsun "
(ed-Duha, 93/1)
4- "Kıyameti gördükleri gün dünyada ancak bir akşam yahut bir duhâ
(kuşluk) vakti kalmış olduklarını sanırlar. " (en-Naziat, 79/46)
Fıkhî ıstılahta duhâ
vakti güneşin doğuşundan takriben iki saat sonra giren zamana denir. Bu zaman güneşin batıya
meyletmesinden az öncesine kadar devam eder. Bu zamana Türkçe'de kuşluk
vakti denir. İslâm'da işte bu zaman dilimine mahsus mendup olan duhâ (kuşluk) namazı
vardır. Kur'ân-ı Kerim'de duhâ namazı diye bir namazdan bahsedilmemektedir. Bu namaz bazı
hadislerde konu edilmektedir. Taberânî Mu'cemü'l-Kebir adlı eserinde Ebu'd-Derdâ yoluyla
Peygamber Efendimizin (s.a.s.) şöyle dediğini naklediyor:
"Kim iki rekât duhâ
namazı kılarsa o kimse gafil kimselerden olmaz. Kim duhâ namazını dört rekât kılarsa
Allah'a ibadet eden kimselerden olur. Kim bu namazı altı rekât kılarsa o gün ona
duhâ namazı olarak kâfi gelir. Kim yine bu namazı sekiz rekât kılarsa, Allah o
kimseyi kendisine itaat eden kimselerden kabul eder. Ve kim ki bu duhâ namazını oniki
rekât kılarsa Allah ona Cennet'te bir köşk yapar." (et-Tahtavî, 321)
Ayrıca yine
duhâ namazı konusunda Ummu Hâni'den; "Rasûlullah (s.a.s.) Mekke'nin fethi gününde sekiz
rekât namaz kıldı. Bu namaz duha namazıydı" hadisiyle yine Ebu Hüreyre'den; "Dostum
Rasûlullah (s.a.s.) bana üç şeyi tavsiye etti; onları ölünceye kadar bırakmam: Her aydan üç
gün oruç tutmak, duhâ (kuşluk) namazı kılmak, vitir namazı kılıp da uyumak" (Tecrid-i
Sarih Tercümesi, IV, 151). Ve Hz. Âişe'den "Rasûlullah (s.a.s.) duhâ namazını dört rekât
kılar ve dilediği kadar da artırırdı" şeklinde hadisler de varid olmuştur.
Duhâ
(kuşluk) namazının fıkhî hükümlerine gelince: Bu namazı dört rekât ve daha fazla kılmak
menduptur. Bu namaz oniki rekâta kadar kılınabilir. Ayrıca en azı iki
rekat, en fazlası on iki rekât, ortası ve en faziletli olanı sekiz
rekâttır, diyen âlimler de vardır. Büyük muhaddis Hâkim bu konuda şöyle demiştir.
"Ben hadis hafızı olan, kuvvetli ilim sahibi hadis imamlarıyla arkadaşlık ettim. Onların,
bu konudaki haberlerinin sıhhatli olması sebebiyle duhâ namazını dört
rekât kıldıklarını gördüm. Ben de aynı görüşteyim." (Tahtavî, 321) Öte yandan
âlimler duhâ namazını devamlı kılmanın mı, yoksa zaman zaman kılmanın mı faziletli olduğu
konusunda değişik görüşler beyan etmişlerse de, tercih edilen görüş, devamlı kılmanın
faziletli olduğudur.
Duhâ (kuşluk) namazının vaktine gelince; bu vakit güneşin
doğuşundan, yaklaşık iki saat sonra başlar ve güneşin semanın ortasından batıya hafif
yönelmesinden az önceki zamana kadar devam eder.
|